De bosmuis

Bosmuis op de wereld en in Nederland
Hoeveel verschillende soorten bosmuizen bestaan er?
De bosmuis hoort bij de groep “ware muizen”, waarvan we op de hele wereld 20 soorten kennen. In Nederland leven 6 soorten van deze groep, namelijk 4 soorten muizen en 2 soorten ratten.

Hoeveel bosmuizen wonen er in Nederland?
We weten niet precies hoeveel bosmuizen er in Nederland leven, maar we schatten dat het er meer dan 1 miljoen zijn. Hiernaast zie je op een kaartje van Nederland waar de bosmuis voorkomt. Als je erop klikt wordt het plaatje groter en zie je waar tot vandaag bosmuizen gezien zijn.

Hoe ziet de bosmuis eruit?
Hoe herken je de bosmuis?
Een bosmuis heeft een gele tot donkerbruine rug en zijn buik is heel licht van kleur. Zijn staart is donkergekleurd van boven en lichtgekeurd van onder. De bosmuis heeft grote oren, zwarte kraalogen en achterpoten. De kleuren van mannetjes en vrouwtjes zijn gelijk.

Hoe groot is een bosmuis?
Van top tot teen wordt een bosmuis ongeveer 10 cm lang. Met de staart erbij is het dier ineens 2 keer zo lang! Mannetjes worden meestal iets groter dan vrouwtjes.

Hoe zwaar is een bosmuis?
Een bosmuis is heel licht en weegt maar 20 gram. Dit is net zo veel als een flinke plak kaas. Mannetjes worden meestal iets zwaarder dan vrouwtjes.

Hoe oud wordt een bosmuis?
Een bosmuis kan in gevangenschap wel 4 jaar oud worden. In het wild worden ze gemiddeld 1,5 jaar.

Hoe en waar bosmuizen leven
Waar wonen de bosmuizen?
De naam bosmuis geeft al aan waar ze leven, namelijk in het bos. Toch kan je bosmuizen ook tegenkomen in het park of in een mooie groene tuin. Het belangrijkste is dat er genoeg beschutting is tegen vijanden. In de winter schuilen bosmuizen vaak in schuren, stallen en huizen. Je zal een bosmuis niet snel ergens tegenkomen. Het zijn hele kleine dieren die zich goed kunnen verstoppen. De bosmuis is meestal ’s nachts op zoek naar eten, omdat de meeste vijanden dan slapen. In het donker kunnen bosmuizen zich natuurlijk ook goed verstoppen.

Hoe ziet een hol van een bosmuis eruit?
De bosmuis woont in een zelf gegraven holletje onder de grond. Dit holletje heeft meestal één ingang, een nestkamer en een voorraadkamer. In de nestkamer wordt een nestje van bladeren, mos en gras gemaakt.

Hoe groot is het territorium van een bosmuis?
De grootte van het territorium van een bosmuis hangt af van hoeveel eten er in het gebied te vinden is. Het leefgebied van een bosmuis is niet zo heel groot, maar 2.000 vierkante meter. Dat is nog niet eens een half voetbalveld, maar bedenk wel dat de bosmuis een heel klein diertje is. In gebieden waar minder eten te vinden is, wordt het territorium groter.

Bosmuizenkinderen
Wanneer krijgen bosmuizen baby’s?
De volwassen bosmuizen paren in de periode maart tot oktober. Tussen april en november worden de jonge muisjes geboren. Gemiddeld krijgen bosmuizen 3 keer per jaar een nestje. Een vrouwtje van 8 weken oud kan al jongen krijgen.

Hoe lang zit een bosmuisje in de buik van de moeder?
Een zwangerschap van bosmuizen duurt maar 25 dagen, bijna 1 maand dus. Bij mensen duurt dit ongeveer 9 maanden. Doordat de zwangerschap van een bosmuis zo kort is, kan een vrouwtje in 1 jaar wel 3 keer zwanger worden.

Hoeveel jongen krijgt een bosmuizenmoeder per keer?
Wij mensen krijgen meestal 1 kindje per keer, maar bosmuizen krijgen meestal 4 tot 7 jongen tegelijk.

Wanneer komen de jonge bosmuizen het hol uit?
Bosmuizen worden kaal en blind geboren. Na enkele dagen gaan de ogen open. De jongen krijgen de eerste 22 dagen, bijna 1 maand dus, melk van de moeder. Als de jongen 7 tot 8 gram wegen verlaten ze het nest om een eigen plekje te zoeken.

Speuren naar sporen
Hoe weet je dat ergens bosmuizen leven, zonder dat je ze echt gezien hebt?
Doordat bosmuizen vooral in het donker leven kom je ze niet vaak tegen. Gelukkig laten ze wel sporen achter die we kunnen vinden als het licht is. Als ze ‘s nachts over een zandpad hebben gelopen kan je soms de pootafdrukken vinden, maar dan moet je wel goed zoeken. Deze afdrukken zijn namelijk heel klein, maar 2 cm.

Laten bosmuizen nog andere sporen achter?
Bosmuizen laten niet alleen pootafdrukken achter, maar ook vraatsporen. Dit zijn sporen op bijvoorbeeld dennenappels. Je kunt zien dat er een muisje aan heeft zitten knagen. Zulke sporen kan je ook vinden op hazelnoten, eikels en rozenbottels.

Bosmuizenvoedsel
Waaruit bestaat het menu van bosmuizen, wat eten ze?
Het menu van de bosmuis bestaat uit zaden, bessen, noten, wortels en paddenstoelen, maar ook spinnen, slakken, kevers, rupsen en wormen vindt hij lekker. Ze pakken hun voedsel met de voorpootjes vast en peuzelen dit stukje voor stukje op.

Hoe ziet het gebit van een bosmuis eruit?
Mensenkinderen hebben 20 melktanden, volwassen mensen hebben 32 tanden. Volwassen bosmuizen hebben maar 16 tanden. Dat zijn 4 snijtanden, waar ze mee kunnen knagen en nog 12 kiezen. De tanden zijn heel klein, net iets meer dan 1 mm, dus dunner dan de punt van een pen.

Vijanden van de bosmuis
Bosmuizen zijn eigenlijk nooit echt veilig. Zowel overdag als ’s nachts wordt er op ze gejaagd. Roofvogels, vossen en steenmarters lusten wel een sappige bosmuis. Ook onze huiskatten vangen bosmuizen. Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, wordt de bosmuis ook regelmatig overreden door auto’s.

Taal
De bosmuis in het buitenland, hoe heet hij daar?
De bosmuis komt ook in andere landen voor, maar hoe wordt hij daar genoemd? Hieronder lees je, voor een aantal in de buurt liggende landen, hoe ze de bosmuis daar noemen:

• Duitsland: Waldmaus
• Engeland: Wood mouse
• Frankrijk: Mulot sylvestre of Souris des bois
• Spanje: Ratón de campo