Het ree

Ree op de wereld en in Nederland
Hoeveel verschillende soorten reeën bestaan er?
Het ree hoort bij de hertachtigen. Daarvan bestaan er ongeveer 40 soorten op de wereld. In Nederland kun je het edelhert, het damhert en het ree zien. Van deze hertachtingen is het ree de meest algemene in ons land.

Hoeveel reeën wonen er in Nederland?
In Nederland leven ongeveer 100.000 reeën. Hiernaast zie je op een kaartje van Nederland waar het ree voorkomt. Als je erop klikt wordt het plaatje groter en zie je waar tot vandaag reeën gezien zijn.

Hoe ziet het ree eruit?
Hoe herken je een ree?
De vacht is zandgeel tot roodbruin van kleur. Bij jonge dieren zie je ook nog lichte vlekken. Een ree heeft een heel kort staartje, 2 tot 4 cm. Op de billen heeft hij een witte vlek, de spiegel. De mannetjes hebben een gewei dat ieder jaar groter wordt, maar uiteindelijk een maximum van 25 cm bereikt.

Hebben alle reeën een gewei?
Eigenlijk hebben alleen de mannetjes een gewei. Soms krijgen de vrouwtjes ook een klein gewei, maar dit gebeurt eigenlijk alleen als de dieren met veel bij elkaar leven. De mannetjes krijgen vaak elk jaar een groter gewei. Ze beginnen met een klein gewei en in de loop der jaren krijgen ze een steeds verder vertakt gewei. Een ree met alleen 2 knopjes noemen we een 'knopbok'. Het eerste gewei is een 'spitser', dus een gewei zonder vertakkingen, gewoon 2 stokjes op het hoofd van het ree. Het volgende jaar groeit er een gewei met een splitsing (per stokje 2 punten), een 'gaffelgewei'. Daarna krijgt het mannetje een gewei met per kant 3 punten, een 'zesender'. Grotere of uitgebreidere geweien komen bij reeën niet voor.

Hoe groot is een ree?
Een ree is 95 cm tot 140 cm lang en 60 tot 90 cm hoog tot aan de schouder. Dat is ongeveer net zo groot als een herdershond. Het mannetje is iets groter dan het vrouwtje.

Hoe zwaar is een ree?
Een volwassen ree weegt meestal tussen de 15 en 30 kilo. Dat is ongeveer net zo zwaar als kinderen tussen de 3 en 10 jaar oud.

Hoe oud wordt een ree?
Een ree wordt meestal rond de 8 jaar oud, maar er zijn reeën geweest die wel 20 jaar zijn geworden.

Hoe en waar reeën leven
Waar wonen reeën?
Reeën wonen in veel verschillende gebieden. In Nederland wonen ze vooral in gebieden met bossen en weilanden. In het bos kunnen ze overdag bescherming vinden tegen vijanden. Rond de schemering komen ze uit het bos en gaan in de weilanden op zoek naar eten.

Bouwen reeën een hol?
Reeën maken niet echt een hol of een nest. Ze liggen in het bos of in een weiland met hoog gras gewoon op de grond. Als je door het bos loopt kan je soms ligplekken tegenkomen waar ze hebben liggen herkauwen of waar ze hebben geslapen. Je ziet dan ronde plekken op de grond waar de takjes en blaadjes een beetje zijn weg geschraapt en/of platgedrukt.

Waar kan je reeën zien?
Vroeg in de ochtend of in de avondschemering komen reeën uit de beschutting tevoorschijn. Dan gaan ze langs bosranden en in de weilanden op zoek naar eten. Overdag leven reeën vooral in het bos. Ze zoeken daar een beschut plekje waar ze kunnen liggen herkauwen. Deze plekken liggen meestal zo dat de reeën hun vijanden kunnen zien aankomen, maar dat de vijanden het ree niet zien liggen. Een mens horen en zien ze dus ook gemakkelijk aankomen. Bovendien hebben ze ons vast al geroken voor ze ons zagen. Als er onraad dreigt zal een ree eerst vertrouwen op de schutkleuren die het dier draagt. Pas op het allerlaatste moment zal het ree misschien wegrennen. Soms kan je een jong ree tegenkomen. Zij liggen meestal opgerold in hoog gras of in de struiken. De moeder is dichtbij, maar laat het jong alleen als ze gaat eten. Als je zo’n kalfje tegenkomt, blijft het heel stil liggen en hoopt dat je hem niet ziet. Het is heel belangrijk dat je zo’n kalfje nooit aanraakt, want dan komt de moeder niet meer terug!

Hoe groot is het territorium van een ree?
Mannetjes en vrouwtjes hebben hun eigen leefgebied, een territorium. Het territorium van de mannetjes is veel groter dan dat van de vrouwtjes. De grootte van het territorium wordt bepaald door de hoeveelheid voedsel. Een territorium met veel voedsel is kleiner dan een territorium waar weinig voedsel te vinden is. Bij reeën is een territorium tussen de 5 en 30 hectare groot. Dat is net zoveel als 3 tot 20 voetbalvelden bij elkaar. De grens van een territorium wordt vaak gevormd door een weg, een sloot, een spoorlijn of gewoon een helling in het landschap. Om aan te geven dat in een bepaald gebied al een mannetje en een vrouwtje (met of zonder jongen) wonen, laten de reeën sporen achter. Ze markeren hun territorium. Dit gebeurt bijvoorbeeld door op bepaalde plekken te plassen of met het gewei langs de schors van bomen te schuren. Op het gewei zit namelijk een orgaantje dat hiervoor een sterke geurend stofje afgeeft. De geur blijft achter op de boom en zo weten andere reeën dat deze plek al bezet is.

Reeënkinderen
Wanneer krijgen reeën baby’s?
Volwassen reeën paren in de periode juli tot augustus. Deze periode noemen we de bronsttijd of de bronst. Pas na de winter, in mei of juni, worden de jongen (kalfjes) geboren.

Hoe lang zit een ree in de buik van de moeder?
Reeën zijn 20 weken in verwachting van hun baby’s. Bij mensen duurt dit ongeveer 42 weken. Reeën die al in de zomer paren, kunnen de geboorte nog 5 maanden uitstellen. Hierdoor worden de jongen niet midden in de winter geboren als het heel koud is en er maar weinig voedsel is.

Hoeveel jongen krijgt een reeënmoeder per keer?
Wij mensen krijgen meestal 1 kindje per keer, maar reeën krijgen bijna altijd een tweeling. Soms wordt er zelfs een drieling geboren.

Hoe lang blijven reeënkinderen bij hun moeder?
De jonge reeën drinken de eerste 3 maanden van hun leven melk bij de moeder. Ze liggen dan verstopt in het hoge gras of onder struiken. De jongen liggen niet bij elkaar, maar allebei op een andere plek. Na 2 maanden beginnen ze al met het eten van gras. De jongen blijven ongeveer een jaar bij de moeder. Meestal krijgt de moeder dan weer nieuwe jongen en worden de oudere jongen weggejaagd. Mensenkinderen hebben veel langer de zorg van hun ouders nodig, ongeveer 20 jaar!

Speuren naar sporen
Hoe weet je dat ergens reeën leven, zonder dat je ze echt gezien hebt?
Doordat reeën vooral in het donker leven kom je ze niet vaak tegen. Gelukkig laten ze wel sporen achter die we kunnen vinden als het licht is. Reeën gaan elke dag op zoek naar eten. Als ze dan over een zandpad hebben gelopen kan je soms pootafdrukken vinden. Het ree is een hoefdier, dat betekent dat hij op zijn nagels loopt. De pootafdrukken van het ree zijn dus eigenlijk nagelafdrukken.

Kun je ook andere sporen vinden van een ree?
Naast de pootafdrukken kan je ook keutels van een ree vinden. Dit zijn kleine, ovale, zwarte keuteltjes. Meestal liggen die in kleine hoopjes bij elkaar. Soms kan je ook stukken van een gewei vinden, want ieder jaar krijgen de mannetjes een nieuw gewei. Het oude gewei valt na de paringstijd namelijk af. Dit is meestal in oktober of november.

Reeënvoedsel
Waaruit bestaat het menu van reeën, wat eten ze?
Reeën zijn planteneters. Ze eten vruchten, kruiden en grassen, jonge takken en knoppen, maar ook paddenstoelen. Als reeën op een akker met bieten of aardappelen komen, dan eten ze daar ook smakelijk van. Als de winter heel streng is en de dieren niet genoeg voedsel kunnen vinden, dan komen ze dichter bij dorpen of steden. Daar kan je ze dan weleens in een moestuin tegenkomen op zoek naar overgebleven groenten.

Vijanden van het ree
De grootste vijanden van een volwassen ree zijn jagers en auto’s. Doordat er in Nederland steeds meer wegen komen met steeds meer auto’s, wordt de kans steeds groter dat een ree een weg moet oversteken. Per jaar worden er zo 10.000 reeën doodgereden. Kalfjes worden ook weleens gedood door vossen of wilde zwijnen.

Taal
Hoe heet een mannetje bij het ree?
De mannetjes noemen we reebokken.

Hoe heet een vrouwtje bij het ree?
De vrouwtjes heten reegeiten.

Hoe noem je de kinderen van een ree?
Dit zijn de reekalfjes. Dit kunnen jongens en meisjes zijn.

Over de hele wereld leven verschillende soorten herten, maar hoe worden ze daar genoemd? Hieronder vind je, voor een aantal in de buurt liggende landen, hoe ze een ree daar noemen: 

• Duitsland: Reh
• Engeland: Common roe deer
• Frankrijk: Chevreuil of Chevreuil européen
• Spanje: Corzo